3/10/2023
ΣΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (τί είναι, ανησυχίες, χώρες που καλλιεργούνται) 2. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ (η αυστηρότερη νομοθεσία στο κόσμο, υπάρχει όμως ένα "αλλά", το 70% της Βραζιλίας καταλήγει στην ΕΕ, σε ποιες χώρες στην ΕΕ επιτρέπεται η καλλιέργεια) 3. ΕΙΝΑΙ Η ΣΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ ; 4. ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΩ ΖΩΙΚΑ ΑΛΛΑ ΑΝΗΣΥΧΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΟΓΙΑ: ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑ Παραπομπές (19) |
ΣΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ
|
Συνεργάζομαι με μία κυρία για την αντιμετώπιση της νόσου Πάρκινσον και με αφορμή την συζήτηση μας για την διατροφή με ρώτησε εάν η σόγια είναι μεταλλαγμένη.
Αυτό το ερώτημα το έχω δεχθεί αρκετές φορές αλλά αυτήν την φορά αποφάσισα να αναρτήσω και το παρόν άρθρο. Πριν, όμως, απαντηθεί η ερώτηση, ας δούμε κάποια βασικά δεδομένα.
1. ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί - τί είναι:
Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) είναι φυτά, ζώα ή μικροοργανισμοί των οποίων η γενετική σύνθεση έχει τροποποιηθεί με μεθόδους "γενετικής μηχανικής" μέσω της εισαγωγής ενός νέου γονιδίου (ή με την διαγραφή ενός υπάρχοντος), προκειμένου να επιτευχθεί ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό (1).
Από την αρχή της γεωργίας των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, το 1996 (2), έχει σημειωθεί αύξηση 110 φορές (185,1 εκατομμύρια εκτάρια το 2016) και το 50% αυτής της έκτασης αντιστοιχεί σε γενετικά τροποποιημένη σόγια (1).
ανησυχίες:
Η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων οργανισμών συνεχίζει να επεκτείνεται παγκοσμίως (1) αλλά - ακόμα και σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή, όπου η καλλιέργεια τους είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη - υπάρχουν ανησυχίες (3).
Πολλοί άνθρωποι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών σε τρόφιμα ή ζωοτροφές (1). Άνθρωποι στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία και ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες αμφισβητούν την χρησιμότητα αλλά ακόμη και την ασφάλεια τους (4).
Η ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανίας γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών έχει δημιουργήσει διαμάχες παγκοσμίως, οι οποίες με την σειρά τους έχουν οδηγήσει στην εφαρμογή αποτελεσματικών κανονισμών για τον έλεγχο της χρήσης των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών (1).
Αν και ο FDA των ΗΠΑ ισχυρίστηκε ότι τα γενετικά τροποποιημένα φυτά έχουν παραχθεί με ακρίβεια και ως εκ τούτου αυξάνουν την πιθανότητα παροχής πιο προβλέψιμων και ασφαλέστερων τροφίμων, πολλά ερευνητικά ευρήματα έχουν αντικρούσει αυτόν τον ισχυρισμό, αποκαλύπτοντας, μεταξύ άλλων, ότι η τεχνολογία αυτή είναι ανακριβής και οι συνέπειές της δύσκολες ή ακόμα και αδύνατο να προβλεφθούν αξιόπιστα (5).
Επίσης, και αυτό το σημείο ίσως είναι ακόμα πιο σημαντικό, οι περισσότερες από τις μελέτες που υποστηρίζουν την ασφάλεια των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων διενεργήθηκαν από τις ίδιες τις εταιρείες βιοτεχνολογίας που είναι υπεύθυνες για την εμπορευματοποίηση αυτών των νέων ποικιλιών. Μια ανασκόπηση που ανέλυσε 94 (!) μελέτες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, έδειξε ότι η επιλογή των ευρημάτων που τελικά αναφέρθηκαν σε μεμονωμένες εργασίες επηρεάστηκε σημαντικά από οικονομικές ή/και επαγγελματικές συγκρούσεις συμφερόντων (5).
Επιπλέον, ορισμένα ανεξάρτητα μέλη της επιστημονικής κοινότητας έχουν υποστεί ακόμη και προσωπικές επιθέσεις καθώς και απειλές για νομικές ενέργειες από εταιρείες που προσπαθούν να αποτρέψουν την δημοσίευση κρίσιμων ευρημάτων για τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες (5).
Ο λαός μας έχει ένα ρητό: "καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται". Εάν αυτά τα προϊόντα ήταν πράγματι ασφαλή, τότε γιατί οι εταιρείες απειλούν επιστήμονες ; Δεν θα έπρεπε να είναι ανοιχτές στον αντίλογο που βασίζεται στα επιστημονικά δεδομένα ;
Επιπρόσθετα, υπάρχει και το ζήτημα με την ρικίνη (μια επικίνδυνη φυτική τοξίνη) καθώς και το ζιζανιοκτόνο Roundup (γλυφοσάτη), το οποίο η ίδια κατασκευάστρια εταιρεία, κάποτε το περιέγραψε ως «ακραίο» (20).
Οι προαναφερθείσες σημαντικές επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς δεν είναι οι μοναδικές, υπάρχουν και άλλες (20).
εκτός από τις επιστημονικές ανησυχίες, υπάρχουν άλλες ανησυχίες ;
Η επιστήμη δεν είναι η μόνη βάση βάσει της οποίας πρέπει να κριθούν οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί.
Ο εμπορικός σκοπός των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών δεν είναι να τροφοδοτήσουν τον κόσμο ή να βελτιώσουν τη γεωργία. Αντίθετα, υπάρχουν για να αποκτήσουν πνευματική ιδιοκτησία (δηλαδή δικαιώματα ευρεσιτεχνίας) στους σπόρους και στην εκτροφή φυτών.
Αυτή η κίνηση συμβαίνει σε βάρος των αγροτών, των καταναλωτών/τριών και του φυσικού περιβάλλοντος.
Για παράδειγμα, από την εισαγωγή των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, οι αγρότες των ΗΠΑ έχουν δει το κόστος των σπόρων να είναι σχεδόν τετραπλασιασμένο και οι επιλογές σπόρων να είναι πολύ περιορισμένες.
Επομένως, η χρήση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών έχει αντίκτυπο σε όλους τους ανθρώπους (20).
Σε κάθε περίπτωση, η αυξανόμενη καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών συνοδεύτηκε από μια έντονη επιστημονική και κοινωνική συζήτηση, η οποία παραμένει ακόμη ανοιχτή.
Στο μεταξύ, οι περισσότερες κυβερνήσεις έχουν αναγνωρίσει το πλήρες δικαίωμα των πολιτών να γνωρίζουν τα συστατικά των τροφίμων για να προστατεύονται από πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις και να επιλέγουν τι θα καταναλώνουν (14).
χώρες που καλλιεργούνται:
Καλλιεργούνται σε 28 χώρες (2) με τις ΗΠΑ να έρχονται πρώτες σε παραγωγή αλλά με την Βραζιλία να είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη χώρα (6).
Στην Βραζιλία καλλιεργούνται εκατομμύρια εκτάρια γενετικά τροποποιημένης σόγιας (7), ενώ η σόγια και το καλαμπόκι είναι οι δύο καλλιέργειες με τις μεγαλύτερες περιοχές παραγωγής στην Βραζιλία (8).
Παγκοσμίως, η Βραζιλία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας σόγιας (9-11) μετά τις ΗΠΑ (10). Επίσης, η Βραζιλία εξάγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση (11). Για την ακρίβεια, η Βραζιλία δεν εξάγει απλά αλλά αποτελεί την βασική πηγή της Ευρώπης (12, 13).
2. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
η αυστηρότερη νομοθεσία στον κόσμο:
Ως αποτέλεσμα των ανησυχιών των Ευρωπαίων καταναλωτών και καταναλωτριών σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει τους αυστηρότερους κανονισμούς για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο (6).
Ελάχιστα προϊόντα διατροφής επιτρέπονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, εάν επιτρέπονται, οι κανονισμοί απαιτούν επισήμανση σε όλα τα προϊόντα διατροφής που :
- αποτελούνται από,
- περιέχουν, ή
- παράγονται από ΓΤΟ (6).
Ως αποτέλεσμα, τα όρια έχουν οριστεί σε 0,9% και 0,5% για εγκεκριμένους και μη-εγκεκριμένους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, αντίστοιχα (1, 14).
Επιπλέον, στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται μια πολιτική μηδενικής ανοχής στα τρόφιμα που περιέχουν ίχνη μη-εγκεκριμένων ΓΤΟ (6).
υπάρχει όμως ένα "αλλά":
Υπάρχει όμως ένα "αλλά", το οποίο είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι, εν αγνοία τους, καταναλώνουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η σόγια είναι ένα κυρίαρχο συστατικό ζωοτροφών, επηρεάζοντας δυνητικά πολύ μεγάλο αριθμό κρεατοφάγων (5). Επίσης, η σόγια εισάγεται στην Ευρώπη για την κτηνοτροφία και την διατροφή των ζώων της (15, 16).
Επιπρόσθετα, και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους ανθρώπους που καταναλώνουν ζωικά, οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί για τα προϊόντα ζωοτροφών δ ε ν απαιτούν να αναγράφουν σχετική σήμανση (6).
Συνεπώς, όταν ένας άνθρωπος καταναλώνει ζωικά δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με σιγουριά εάν καταναλώνει γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς ή όχι.
το 70% της παραγωγής της Βραζιλίας καταλήγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση:
Η Βραζιλία εξάγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση (17) και το 70 έως 80% της παραγωγής σόγιας από την Βραζιλία διοχευτεύεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (15, 18).
σε ποιες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέπεται η καλλιέργεια μεταλλαγμένης σόγιας:
Αν και η καλλιέργεια μεταλλαγμένης σόγιας δεν επιτρεπόταν αρχικά στην Ευρώπη (5), στην πορεία η Πορτογαλία και η Ισπανία υιοθέτησαν τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στην Ευρώπη (3) και στην συνέχεια ακολούθησαν η Τσεχία, Ρουμανία και Σλοβακία (19). Στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η καλλιέργεια για την μεταλλαγμένη σόγια. Η καλλιέργεια για την βιολογική σόγια (δηλαδή την μη-μεταλλαγμένη) επιτρέπεται και σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας την καλλιεργούν ήδη.
3. ΕΙΝΑΙ Η ΣΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ ;
Η απάντηση είναι "εξαρτάται" και υπάρχουν 2 μεταβλητές:
1. Εξαρτάται από την χώρα που έγινε η καλλιέργεια.
2. Επίσης, εξαρτάται από το εάν η σόγια προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση ή για ζωοτροφές.
1. το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να ελέγχετε είναι για χώρα παραγωγής και εάν έχει την σχετική σήμανση. Προσωπικά, όταν επιλέγω προϊόντα σόγιας, προμηθεύομαι μόνο βιολογική σόγια, ιδανικά ελληνική βιολογική σόγια, αν και στην παρούσα φάση υπάρχουν μόνο βιολογικά φασόλια σόγιας, όχι άλλα προϊόντα, όπως τόφου, γάλα, γιαούρτι κ.ο.κ.
2. το δεύτερο πράγμα που χρειάζεται να κάνετε για να προστατευτείτε από την μεταλλαγμένη σόγια είναι να διακόψετε την κατανάλωση ζωικών διότι, όπως είδαμε, αφενός το 70 έως 80% της παραγωγής σόγιας από την Βραζιλία διοχευτεύεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου οι ΓΤΟ για τα προϊόντα ζωοτροφών δ ε ν απαιτούν να αναγράφουν σχετική σήμανση.
γάλα σόγιας - γεύση:
Το γάλα σόγιας έχει ιδιαίτερη γεύση και ενδεχομένως να μην σας αρέσει.
Υπάρχουν δύο επιλογές:
1. να βρείτε γάλα σόγιας με κάποιο γεύση ή κάποιο γλυκαντικό, ή
2. να προσθέσετε το δικό σας υγιεινό γλυκαντικό
πώς θα σιγουρευτώ ότι το βιολογικό γάλα σόγιας είναι, όντως, βιολογικό ;
Όταν ένα γάλα σόγιας αναγράφει το ευρωπαϊκό λογότυπο για τα βιολογικά προϊόντα, τότε είναι βιολογικό.
Ωστόσο, εάν έχετε επιφυλάξεις, υπάρχουν 2 ενέργειες που μπορείτε να κάνετε:
1. να ζητήσετε από την εταιρεία που το π α ρ ά γ ε ι (ή διακινεί) να σας στείλε το έγγραφο της πιστοποίησης ή τον σχετικό αριθμό (εάν η εταιρεία τα μασάει αυτό δεν είναι καλό σημάδι, και πιθανότατα δεν έχει πιστοποίηση), και
2. να επικοινωνήσετε απευθείας με την εταιρεία που ε ξ έ δ ω σ ε την πιστοποίηση.
NAs:
1. read 2 - χρόνος ανάγνωσης
https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/society/20151013STO97392/eight-things-you-should-know-about-gmos
2. end references
3. fb
4. ευρετήριο + 25/μ
Παραπομπές (19)
1. Plácido A, Ferreira-da-Silva F, Leite JRSA, de-Los-Santos-Álvarez N, Delerue-Matos C. A convenient renewable surface plasmon resonance chip for relative quantification of genetically modified soybean in food and feed. Plos one. 2020;15(2):e0229659. DOI: 10.1371/journal.pone.0229659. PMID: 32101588; PMCID: PMC7043770.
https://europepmc.org/article/MED/32101588_2
2. Perceptions of Brazilian small-scale farmers about genetically modified crops, Articles • Ambient. soc. 18 (1) • Jan-Mar 2015 • https://doi.org/10.1590/1809-4422ASOC891V1812015en
https://www.scielo.br/j/asoc/a/qNKSYmMF4nSTVw6Md3nYZCR/?lang=en
3. Seixas RNdL, Silveira JMFJd and Ferrari VE (2022) Assessing environmental impact of genetically modified seeds in Brazilian agriculture. Front. Bioeng. Biotechnol. 10:977793. doi: 10.3389/fbioe.2022.977793
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fbioe.2022.977793/full
4. Mattar, Simone & TANAKA, Noriko & Hisano, Shuji. (2001). Soybean Production and GMO Issues in Brazil. Review of Agricultural Economics. 57. 135-155.
https://www.researchgate.net/publication/237792929_Soybean_Production_and_GMO_Issues_in_Brazil
5. Bøhn T, Millstone E. The Introduction of Thousands of Tonnes of Glyphosate in the food Chain-An Evaluation of Glyphosate Tolerant Soybeans. Foods (Basel, Switzerland). 2019 Dec;8(12):E669. DOI: 10.3390/foods8120669. PMID: 31835834; PMCID: PMC6963490.
https://europepmc.org/article/MED/31835834
6.
https://edepot.wur.nl/281711_2
7.
https://www.nature.com/articles/nature.2012.10837
8.
https://awsjournal.org/wp-content/uploads/articles_xml/2675-9462-aws-40-spec1-e0202200102/2675-9462-aws-40-spec1-e0202200102.pdf
9.
https://www.scielo.br/j/bjb/a/WCHDwvpGP6nYkkfLrnKnPDy/?lang=en
10.
https://www.scirp.org/html/16-3000641_41162.htm
11.
https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/Report/DownloadReportByFileName?fileName=Agricultural%20Biotechnology%20Annual_Brasilia_Brazil_BR2022-0064.pdf
12.
https://www.reuters.com/article/brazil-gmo-soy-idUKL1N2YA2P3
13.
https://www.proterrafoundation.org/news/brazil-the-non-gmo-crop-outlook-for-2023/
14.
https://europepmc.org/article/MED/28420193_2
15.
https://www.infogm.org/7677-brazil-endgame-for-bayer-s-gmo-soybean-patent?lang=fr_2
16.
https://edepot.wur.nl/15247
17.
https://www.isaaa.org/resources/publications/biotech_country_facts_and_trends/download/Facts%20and%20Trends%20-%20Brazil.pdf
18.
https://eprints.lib.hokudai.ac.jp/dspace/bitstream/2115/11215/1/57_p135-155.pdf
19.
https://royalsociety.org/topics-policy/projects/gm-plants/what-gm-crops-are-currently-being-grown-and-where/
20.
https://nutritionstudies.org/gmo-dangers-facts-you-need-to-know/
Αυτό το ερώτημα το έχω δεχθεί αρκετές φορές αλλά αυτήν την φορά αποφάσισα να αναρτήσω και το παρόν άρθρο. Πριν, όμως, απαντηθεί η ερώτηση, ας δούμε κάποια βασικά δεδομένα.
1. ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί - τί είναι:
Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) είναι φυτά, ζώα ή μικροοργανισμοί των οποίων η γενετική σύνθεση έχει τροποποιηθεί με μεθόδους "γενετικής μηχανικής" μέσω της εισαγωγής ενός νέου γονιδίου (ή με την διαγραφή ενός υπάρχοντος), προκειμένου να επιτευχθεί ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό (1).
Από την αρχή της γεωργίας των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, το 1996 (2), έχει σημειωθεί αύξηση 110 φορές (185,1 εκατομμύρια εκτάρια το 2016) και το 50% αυτής της έκτασης αντιστοιχεί σε γενετικά τροποποιημένη σόγια (1).
ανησυχίες:
Η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων οργανισμών συνεχίζει να επεκτείνεται παγκοσμίως (1) αλλά - ακόμα και σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή, όπου η καλλιέργεια τους είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη - υπάρχουν ανησυχίες (3).
Πολλοί άνθρωποι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών σε τρόφιμα ή ζωοτροφές (1). Άνθρωποι στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία και ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες αμφισβητούν την χρησιμότητα αλλά ακόμη και την ασφάλεια τους (4).
Η ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανίας γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών έχει δημιουργήσει διαμάχες παγκοσμίως, οι οποίες με την σειρά τους έχουν οδηγήσει στην εφαρμογή αποτελεσματικών κανονισμών για τον έλεγχο της χρήσης των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών (1).
Αν και ο FDA των ΗΠΑ ισχυρίστηκε ότι τα γενετικά τροποποιημένα φυτά έχουν παραχθεί με ακρίβεια και ως εκ τούτου αυξάνουν την πιθανότητα παροχής πιο προβλέψιμων και ασφαλέστερων τροφίμων, πολλά ερευνητικά ευρήματα έχουν αντικρούσει αυτόν τον ισχυρισμό, αποκαλύπτοντας, μεταξύ άλλων, ότι η τεχνολογία αυτή είναι ανακριβής και οι συνέπειές της δύσκολες ή ακόμα και αδύνατο να προβλεφθούν αξιόπιστα (5).
Επίσης, και αυτό το σημείο ίσως είναι ακόμα πιο σημαντικό, οι περισσότερες από τις μελέτες που υποστηρίζουν την ασφάλεια των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων διενεργήθηκαν από τις ίδιες τις εταιρείες βιοτεχνολογίας που είναι υπεύθυνες για την εμπορευματοποίηση αυτών των νέων ποικιλιών. Μια ανασκόπηση που ανέλυσε 94 (!) μελέτες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, έδειξε ότι η επιλογή των ευρημάτων που τελικά αναφέρθηκαν σε μεμονωμένες εργασίες επηρεάστηκε σημαντικά από οικονομικές ή/και επαγγελματικές συγκρούσεις συμφερόντων (5).
Επιπλέον, ορισμένα ανεξάρτητα μέλη της επιστημονικής κοινότητας έχουν υποστεί ακόμη και προσωπικές επιθέσεις καθώς και απειλές για νομικές ενέργειες από εταιρείες που προσπαθούν να αποτρέψουν την δημοσίευση κρίσιμων ευρημάτων για τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες (5).
Ο λαός μας έχει ένα ρητό: "καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται". Εάν αυτά τα προϊόντα ήταν πράγματι ασφαλή, τότε γιατί οι εταιρείες απειλούν επιστήμονες ; Δεν θα έπρεπε να είναι ανοιχτές στον αντίλογο που βασίζεται στα επιστημονικά δεδομένα ;
Επιπρόσθετα, υπάρχει και το ζήτημα με την ρικίνη (μια επικίνδυνη φυτική τοξίνη) καθώς και το ζιζανιοκτόνο Roundup (γλυφοσάτη), το οποίο η ίδια κατασκευάστρια εταιρεία, κάποτε το περιέγραψε ως «ακραίο» (20).
Οι προαναφερθείσες σημαντικές επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς δεν είναι οι μοναδικές, υπάρχουν και άλλες (20).
εκτός από τις επιστημονικές ανησυχίες, υπάρχουν άλλες ανησυχίες ;
Η επιστήμη δεν είναι η μόνη βάση βάσει της οποίας πρέπει να κριθούν οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί.
Ο εμπορικός σκοπός των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών δεν είναι να τροφοδοτήσουν τον κόσμο ή να βελτιώσουν τη γεωργία. Αντίθετα, υπάρχουν για να αποκτήσουν πνευματική ιδιοκτησία (δηλαδή δικαιώματα ευρεσιτεχνίας) στους σπόρους και στην εκτροφή φυτών.
Αυτή η κίνηση συμβαίνει σε βάρος των αγροτών, των καταναλωτών/τριών και του φυσικού περιβάλλοντος.
Για παράδειγμα, από την εισαγωγή των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, οι αγρότες των ΗΠΑ έχουν δει το κόστος των σπόρων να είναι σχεδόν τετραπλασιασμένο και οι επιλογές σπόρων να είναι πολύ περιορισμένες.
Επομένως, η χρήση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών έχει αντίκτυπο σε όλους τους ανθρώπους (20).
Σε κάθε περίπτωση, η αυξανόμενη καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών συνοδεύτηκε από μια έντονη επιστημονική και κοινωνική συζήτηση, η οποία παραμένει ακόμη ανοιχτή.
Στο μεταξύ, οι περισσότερες κυβερνήσεις έχουν αναγνωρίσει το πλήρες δικαίωμα των πολιτών να γνωρίζουν τα συστατικά των τροφίμων για να προστατεύονται από πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις και να επιλέγουν τι θα καταναλώνουν (14).
χώρες που καλλιεργούνται:
Καλλιεργούνται σε 28 χώρες (2) με τις ΗΠΑ να έρχονται πρώτες σε παραγωγή αλλά με την Βραζιλία να είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη χώρα (6).
Στην Βραζιλία καλλιεργούνται εκατομμύρια εκτάρια γενετικά τροποποιημένης σόγιας (7), ενώ η σόγια και το καλαμπόκι είναι οι δύο καλλιέργειες με τις μεγαλύτερες περιοχές παραγωγής στην Βραζιλία (8).
Παγκοσμίως, η Βραζιλία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας σόγιας (9-11) μετά τις ΗΠΑ (10). Επίσης, η Βραζιλία εξάγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση (11). Για την ακρίβεια, η Βραζιλία δεν εξάγει απλά αλλά αποτελεί την βασική πηγή της Ευρώπης (12, 13).
2. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
η αυστηρότερη νομοθεσία στον κόσμο:
Ως αποτέλεσμα των ανησυχιών των Ευρωπαίων καταναλωτών και καταναλωτριών σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει τους αυστηρότερους κανονισμούς για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο (6).
Ελάχιστα προϊόντα διατροφής επιτρέπονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, εάν επιτρέπονται, οι κανονισμοί απαιτούν επισήμανση σε όλα τα προϊόντα διατροφής που :
- αποτελούνται από,
- περιέχουν, ή
- παράγονται από ΓΤΟ (6).
Ως αποτέλεσμα, τα όρια έχουν οριστεί σε 0,9% και 0,5% για εγκεκριμένους και μη-εγκεκριμένους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, αντίστοιχα (1, 14).
Επιπλέον, στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται μια πολιτική μηδενικής ανοχής στα τρόφιμα που περιέχουν ίχνη μη-εγκεκριμένων ΓΤΟ (6).
υπάρχει όμως ένα "αλλά":
Υπάρχει όμως ένα "αλλά", το οποίο είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι, εν αγνοία τους, καταναλώνουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η σόγια είναι ένα κυρίαρχο συστατικό ζωοτροφών, επηρεάζοντας δυνητικά πολύ μεγάλο αριθμό κρεατοφάγων (5). Επίσης, η σόγια εισάγεται στην Ευρώπη για την κτηνοτροφία και την διατροφή των ζώων της (15, 16).
Επιπρόσθετα, και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους ανθρώπους που καταναλώνουν ζωικά, οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί για τα προϊόντα ζωοτροφών δ ε ν απαιτούν να αναγράφουν σχετική σήμανση (6).
Συνεπώς, όταν ένας άνθρωπος καταναλώνει ζωικά δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με σιγουριά εάν καταναλώνει γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς ή όχι.
το 70% της παραγωγής της Βραζιλίας καταλήγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση:
Η Βραζιλία εξάγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση (17) και το 70 έως 80% της παραγωγής σόγιας από την Βραζιλία διοχευτεύεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (15, 18).
σε ποιες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέπεται η καλλιέργεια μεταλλαγμένης σόγιας:
Αν και η καλλιέργεια μεταλλαγμένης σόγιας δεν επιτρεπόταν αρχικά στην Ευρώπη (5), στην πορεία η Πορτογαλία και η Ισπανία υιοθέτησαν τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στην Ευρώπη (3) και στην συνέχεια ακολούθησαν η Τσεχία, Ρουμανία και Σλοβακία (19). Στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η καλλιέργεια για την μεταλλαγμένη σόγια. Η καλλιέργεια για την βιολογική σόγια (δηλαδή την μη-μεταλλαγμένη) επιτρέπεται και σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας την καλλιεργούν ήδη.
3. ΕΙΝΑΙ Η ΣΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΗ ;
Η απάντηση είναι "εξαρτάται" και υπάρχουν 2 μεταβλητές:
1. Εξαρτάται από την χώρα που έγινε η καλλιέργεια.
2. Επίσης, εξαρτάται από το εάν η σόγια προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση ή για ζωοτροφές.
1. το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να ελέγχετε είναι για χώρα παραγωγής και εάν έχει την σχετική σήμανση. Προσωπικά, όταν επιλέγω προϊόντα σόγιας, προμηθεύομαι μόνο βιολογική σόγια, ιδανικά ελληνική βιολογική σόγια, αν και στην παρούσα φάση υπάρχουν μόνο βιολογικά φασόλια σόγιας, όχι άλλα προϊόντα, όπως τόφου, γάλα, γιαούρτι κ.ο.κ.
2. το δεύτερο πράγμα που χρειάζεται να κάνετε για να προστατευτείτε από την μεταλλαγμένη σόγια είναι να διακόψετε την κατανάλωση ζωικών διότι, όπως είδαμε, αφενός το 70 έως 80% της παραγωγής σόγιας από την Βραζιλία διοχευτεύεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου οι ΓΤΟ για τα προϊόντα ζωοτροφών δ ε ν απαιτούν να αναγράφουν σχετική σήμανση.
γάλα σόγιας - γεύση:
Το γάλα σόγιας έχει ιδιαίτερη γεύση και ενδεχομένως να μην σας αρέσει.
Υπάρχουν δύο επιλογές:
1. να βρείτε γάλα σόγιας με κάποιο γεύση ή κάποιο γλυκαντικό, ή
2. να προσθέσετε το δικό σας υγιεινό γλυκαντικό
πώς θα σιγουρευτώ ότι το βιολογικό γάλα σόγιας είναι, όντως, βιολογικό ;
Όταν ένα γάλα σόγιας αναγράφει το ευρωπαϊκό λογότυπο για τα βιολογικά προϊόντα, τότε είναι βιολογικό.
Ωστόσο, εάν έχετε επιφυλάξεις, υπάρχουν 2 ενέργειες που μπορείτε να κάνετε:
1. να ζητήσετε από την εταιρεία που το π α ρ ά γ ε ι (ή διακινεί) να σας στείλε το έγγραφο της πιστοποίησης ή τον σχετικό αριθμό (εάν η εταιρεία τα μασάει αυτό δεν είναι καλό σημάδι, και πιθανότατα δεν έχει πιστοποίηση), και
2. να επικοινωνήσετε απευθείας με την εταιρεία που ε ξ έ δ ω σ ε την πιστοποίηση.
NAs:
1. read 2 - χρόνος ανάγνωσης
https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/society/20151013STO97392/eight-things-you-should-know-about-gmos
2. end references
3. fb
4. ευρετήριο + 25/μ
Παραπομπές (19)
1. Plácido A, Ferreira-da-Silva F, Leite JRSA, de-Los-Santos-Álvarez N, Delerue-Matos C. A convenient renewable surface plasmon resonance chip for relative quantification of genetically modified soybean in food and feed. Plos one. 2020;15(2):e0229659. DOI: 10.1371/journal.pone.0229659. PMID: 32101588; PMCID: PMC7043770.
https://europepmc.org/article/MED/32101588_2
2. Perceptions of Brazilian small-scale farmers about genetically modified crops, Articles • Ambient. soc. 18 (1) • Jan-Mar 2015 • https://doi.org/10.1590/1809-4422ASOC891V1812015en
https://www.scielo.br/j/asoc/a/qNKSYmMF4nSTVw6Md3nYZCR/?lang=en
3. Seixas RNdL, Silveira JMFJd and Ferrari VE (2022) Assessing environmental impact of genetically modified seeds in Brazilian agriculture. Front. Bioeng. Biotechnol. 10:977793. doi: 10.3389/fbioe.2022.977793
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fbioe.2022.977793/full
4. Mattar, Simone & TANAKA, Noriko & Hisano, Shuji. (2001). Soybean Production and GMO Issues in Brazil. Review of Agricultural Economics. 57. 135-155.
https://www.researchgate.net/publication/237792929_Soybean_Production_and_GMO_Issues_in_Brazil
5. Bøhn T, Millstone E. The Introduction of Thousands of Tonnes of Glyphosate in the food Chain-An Evaluation of Glyphosate Tolerant Soybeans. Foods (Basel, Switzerland). 2019 Dec;8(12):E669. DOI: 10.3390/foods8120669. PMID: 31835834; PMCID: PMC6963490.
https://europepmc.org/article/MED/31835834
6.
https://edepot.wur.nl/281711_2
7.
https://www.nature.com/articles/nature.2012.10837
8.
https://awsjournal.org/wp-content/uploads/articles_xml/2675-9462-aws-40-spec1-e0202200102/2675-9462-aws-40-spec1-e0202200102.pdf
9.
https://www.scielo.br/j/bjb/a/WCHDwvpGP6nYkkfLrnKnPDy/?lang=en
10.
https://www.scirp.org/html/16-3000641_41162.htm
11.
https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/Report/DownloadReportByFileName?fileName=Agricultural%20Biotechnology%20Annual_Brasilia_Brazil_BR2022-0064.pdf
12.
https://www.reuters.com/article/brazil-gmo-soy-idUKL1N2YA2P3
13.
https://www.proterrafoundation.org/news/brazil-the-non-gmo-crop-outlook-for-2023/
14.
https://europepmc.org/article/MED/28420193_2
15.
https://www.infogm.org/7677-brazil-endgame-for-bayer-s-gmo-soybean-patent?lang=fr_2
16.
https://edepot.wur.nl/15247
17.
https://www.isaaa.org/resources/publications/biotech_country_facts_and_trends/download/Facts%20and%20Trends%20-%20Brazil.pdf
18.
https://eprints.lib.hokudai.ac.jp/dspace/bitstream/2115/11215/1/57_p135-155.pdf
19.
https://royalsociety.org/topics-policy/projects/gm-plants/what-gm-crops-are-currently-being-grown-and-where/
20.
https://nutritionstudies.org/gmo-dangers-facts-you-need-to-know/
